Skupština Crne Gore usvojila je
Zakon o podsticajnim mjerama za razvoj istraživanja i inovacija,
objavljen u „Službenom listu Crne Gore“, broj 051/25 od 27. maja 2025. godine. Ovim zakonom se uvodi sveobuhvatan okvir za podršku inovativnim projektima i naučnoistraživačkim aktivnostima, kako bi se podstakao tehnološki napredak, preduzetništvo i konkurentnost crnogorske privrede.
Zakon propisuje:
- uslove za sticanje statusa korisnika podsticajnih mjera za razvoj istraživanja i inovacija,
- vrste dostupnih mjera,
- pravila za odobravanje i oduzimanje tog statusa,
- kao i obaveze korisnika tokom trajanja podrške.
Podsticajne mjere su usmjerene na jačanje startapova, spinofova, inovativnih kompanija i naučnoistraživačkih ustanova. Takođe, podstiče se zapošljavanje mladih stručnjaka, uvođenje novih tehnologija i povećanje izvoza u sektorima znanja i inovacija.
Među definisanim pojmovima nalaze se:
- inovacija, kao novi ili poboljšani proizvod ili proces,
- startap – mlado privredno društvo sa inovativnim potencijalom,
- spinof – firma nastala iz naučne ustanove radi komercijalizacije istraživanja,
- frilenser, pronalazač, donator i drugi relevantni akteri.
Korisnici mogu biti domaća i strana pravna i fizička lica, a zakon predviđa i uslove za donatore koji finansijski podržavaju inovacione i naučne projekte. Zauzvrat, zakon nudi porezke olakšice, uključujući:
- umanjenje poreza na dohodak fizičkih lica (npr. frilenseri, pronalazači, donatori),
- umanjenje poreza na dobit pravnih lica koje investiraju ili doniraju u inovacione aktivnosti.
Za dodjelu statusa korisnika podsticajnih mjera biće raspisivan godišnji konkurs, a prijave ocjenjuje posebna komisija. Ministarstvo nauke i inovacija vodi evidenciju, kontroliše trošenje sredstava i može donijeti rješenje o oduzimanju statusa u slučaju nepravilnosti.
Zakon precizira i djelatnosti za koje nije moguće dobiti podršku – npr. oružje, igre na sreću, akcizna roba i sve aktivnosti koje su štetne po ljude i životnu sredinu.
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi prethodni zakon iz 2020. godine. Novi zakon se primjenjuje od 4. juna 2025. godine.
Ostale kategorije